Monument Nunspeet


Deel 6
De laatste oorlogsjaren

Verhalen rond Neuengamme

Hendrik Schuit, vader van een tweeling

Niets vermoeding ging Henk Schuit uit Elspeet op zondag 1 oktober 1944 op familiebezoek in Putten, maar kwam terecht in de ‘Razzia van Putten’. Hij werd afgevoerd, kwam in Neuengamme en moest aan het werk in het kamp Meppen-Versen. Hij maakte de bevrijding mee, maar overleed op 26 mei 1945 in het Britse hospitaal in Rotenburg. Hij werd uiteindelijk begraven op het ereveld in Loenen. Hij was getrouwd en had een tweeling, twee meisjes.

De dertigjarige bosarbeider Hendrik Schuit 1 was geboren in Putten en woonde sinds zijn huwelijk met Willemina (Miena) Karssen op 18 november 1943 aan de Apeldoornseweg 34 2 in een van de kippenschuren bij de boerderij van de familie Westerbroek. Een tweeling, twee meisjes, werd geboren op 9 april 1944.
Hendrik Schuit was een van de zes kinderen uit het eerste huwelijk van Frederik Schuit. Zijn moeder overleed toen hij 12 jaar oud was. Miena Karssen was een van de elf kinderen van Dirk Karssen, landbouwer, en Willemina Wezenberg, die aan de Oude Nijkerkerweg in Ermelo woonden. Miena was het vijfde kind.

 

Henk ging zo af en toe bij zijn familie in Putten op bezoek. Zo kon hij op zondag 1 oktober toevallig meerijden met een vrachtauto van de Organisation Todt, een Duitse bouwmaatschappij. Henk Schuit was op dat moment onwetend wat zich de dag daarvoor in Putten had afgespeeld. Niets vermoedend was hij die ochtend op weg naar zijn broer Cobus, die politieman was in Putten. Hij viel regelrecht in de armen van de Duitsers. Pogingen van zijn broer om hem vrij te krijgen mislukten. Henk Schuit werd op transport gesteld. Ook zijn zwager Jannes Karssen, die bij zijn ouders in Ermelo woonde, was daarbij.

Jan Westerbroek vertelde later:  1

Zijn vrouw zat in zak en as. Na verloop van tijd kreeg ze een brief van hem. Dat hij het goed maakte en zo. Maar ja … de tekst van die brieven stond onder censuur. De buitenwacht mocht niet weten onder welk afgrijselijke omstandigheden de gevangenen in de concentratiekampen moesten leven. Overigens hadden we hoop dat Henk vroeg of laat zou terugkeren. In het begin zeiden we tegen elkaar: “Henk is slim, die komt wel weer op vrije voeten”. Toen de bevrijding in aantocht was schreef Henk: “Ik maak het goed. Ik zal wel weer gauw thuiskomen”. Maar Henk is nooit meer thuisgekomen. 

Evenals de overige gevangen genomen Puttenaren ging Henk Schuit via Kamp Amersfoort naar het kamp Neuengamme, waar hij op 14 oktober 1944 aankwam.


Hij kreeg kampnummer 57114. De gevangenen werden verdeeld over diverse buitenkampen. Schuit kwam in het kamp Meppen-Versen, dicht bij de Nederlandse grens. Hij bleef hier tot maart 1945. Toen moest men terug naar Neuengamme. Het werd Sandbosttel. Dit kamp werd op 29 april 1945 door de Engelsen bevrijd. Zij troffen er ongeveer 15.000 overlevende krijgsgevangenen aan en ongeveer 8000 concentratiekamp-gevangenen.

Hoe het precies met Henk Schuit is gegaan is niet duidelijk. Hij heeft die bevrijding meegemaakt, maar was zo verzwakt dat hij op 26 mei 1945 in het British General Hospital nr. 86 in Rotenburg overleed.
Burgemeester Martens kwam de boodschap in Elspeet brengen en overhandigde het polshorloge van Henk 1

De laatste rustplaats van Hendrik Schuit is sinds 2 juni 1953 op het Ereveld in Loenen (graf 176).

Behalve het overlijden van haar man moest Miena ook het overlijden van haar broer verwerken.

De 26-jarige ongehuwde Jannes Karssen kwam in het kamp Ladelund, waar hij op 8 december 1944 overleed en werd begraven.

Feiten na de oorlog

Na de oorlog hertrouwde Miena Karssen met de Harderwijker Johannes Kamphorst. Uit die huwelijk werden twee zoons geboren. Zij overleed op 3 november 2013 op 91-jarige leeftijd. 1

Van de tweeling overleed Gertie in Nunspeet op 18 juli 1999. Ze woonde toen al jaren bij haar tante Hennie Karssen, een schoonzus van Miena. Ze was getrouwd met Dirk Karssen, een broer van haar moeder.

Willie trouwde met Bram Kruithof 1, kreeg een zoon en een dochter en overleed op 20 oktober 2014 in Ermelo.

← Naar overzicht

de spoorwegstakingt

De spoorwegstaking

​​​​​​​Gegevens volgen in de maanden juni of juli 2023

← Naar overzicht

in en rondom het gemeentehuist

In en rondom het gemeentehuis

​​​​​​​Gegevens volgen in de maanden juni of juli 2023


De evacuatiedienst

Twee provinciale besturen

Burgemeester De Kruijff vertrekt

Postmus als waarnemend burgemeester

Franken in Ermelo opgepakt, 19 januari 1945

← Naar overzicht

oorlogshandelingent

Oorlogshandelingen

​​​​​​​Gegevens volgen in de maanden juni of juli 2023


Een kelner bij Atlanta

Beschieting in Elspeet

Bombardementen en beschietingen in de herfst van 1944

Shillitoe en het Zilverbeekje

← Naar overzicht

verzet en terreurt

Verzet en terreur

​​​​​​​Gegevens volgen in de maanden juni of juli 2023


Toenemend verzet

Hans Blankenberg

Het drama van Putten

Razzia in de Gortelse bossen

Razzia in Elspeet

Een fietsenvordering in Hulshorst

Een demente man doodgeschoten

← Naar overzicht

het dagelijks levent

Het dagelijks leven

​​​​​​​Gegevens volgen in de maanden juni of juli 2023


Een ongeluk in de Dorpsstraat

← Naar overzicht

onderwijs in de laatste oorlogsjarenst

Onderwijs in de laatste oorlogsjaren

​​​​​​​Gegevens volgen in de maanden juni of juli 2023

← Naar overzicht